Armia Krajowa (AK) lub Siły Zbrojne w Kraju, zakonspirowane siły zbrojne Polskiego Państwa Podziemnego w latach II wojny światowej, działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, okupowanej przez Niemcy i ZSRR. Siły Zbrojne w Kraju były integralną częścią Polskich Sił Zbrojnych, podporządkowaną Naczelnemu Wodzowi.
Wkład Armii Krajowej w zwycięstwo Aliantów
- 44 proc. wszystkich informacji, które Brytyjczycy otrzymali z kontynentalnej Europy od 1939 r. do końca wojny, pochodziło z polskich źródeł (wg ustaleń komisji ds. brytyjsko-polskiej współpracy wywiadowczej);
- produkcja bomb latających V-1 i rakiet V-2 w Peenemünde, V-2 w Bliźnie została “rozpracowana” przez polskie podziemie; udało mu się wykraść rakietę V-2, której najważniejsze części wysłano do Wielkiej Brytanii;
- zlokalizowano bazy U-Bootów w całej Europie;
- zdobyto plany niemieckiej operacji Zitadelle (bitwa na Łuku Kurskim) i przekazano je sojusznikom;
- wspólnie z francuskim ruchem oporu zlokalizowano 162 wyrzutnie V-1 we Francji;
- zlokalizowano wszystkie zakłady Focke-Wulf-a;
- przekazano dowództwu Armii Czerwonej plany obrony Gdyni;
- zdobyto plany niemieckiej grupy armii „Środek”
- zdobyto plany fortyfikacyjne jednego z odcinków Wału Atlantyckiego – Kazimierz Leski, jako generał wojsk technicznych, Julius von Hallman.
Geneza Armii Krajowej
Powstała z przemianowania Związku Walki Zbrojnej (powstałego w listopadzie 1939) rozkazem Naczelnego Wodza generała broni Władysława Sikorskiego z 14 lutego 1942 roku. Ostatecznie uznany został tym samym wojskowy charakter siły zbrojnej podziemia, armii jak podkreślał Sikorski w rozkazie: wszystkich żołnierzy w służbie czynnej w Kraju.
Zadania Armii Krajowej
- tworzenie struktur wojskowo-organizacyjnych na czas okupacji dla mobilizacji społeczeństwa do walki bieżącej;
- ochrona Polskiego Państwa Podziemnego;
- odtworzenie armii na czas otwartej walki o niepodległość, czyli przygotowanie kraju do powstania powszechnego.
Działania Armii Krajowej
- wywiad;
- dywersja konspiracyjna i bojowa;
- akcje odwetowe i ochronne;
- akcje ekspropriacyjne;
- produkcję broni;
- działania bojowe dla osłony ludności;
- propaganda.
Plan Burza
Pod koniec 1943 roku przygotowywany plan powstania powszechnego zastąpiono planem „Burza”, uwzględniając sytuację, jaka nastąpi po wkroczeniu Armii Czerwonej.
Armia Krajowa w liczbach (lata: 1942-45)
- około 380 tysięcy, liczba zaprzysiężonych żołnierzy AK w lecie 1944 roku; w tym: ok. 10,8 tys. oficerów, 7,5 tys. podchorążych i 87,9 tys. podoficerów;
- ponad 150 tysięcy, tylu żołnierzy i policjantów niemieckich oraz kolaborantów zabito w walce;
- ponad 110 tysięcy, tyle przeprowadzono większych akcji zbrojno-dywersyjnych, z czego 6243 przez większe siły partyzanckie;
- około 100 tysięcy, tylu żołnierzy AK poległo lub zostało zamordowanych;
- około 50 tysięcy, tylu żołnierzy AK zostało wywiezionych do ZSRR i uwięzionych. Do moskiewskiego więzienia trafił m.in. gen. Okulicki, sądzony w procesie szesnastu przywódców Państwa Podziemnego;
- ponad 2300, tyle wykonano ataków na transport;
- około 1300, tyle wykolejono pociągów, które wiozły wojsko lub zaopatrzenie na front;
- 1278, w tylu akcjach przeciwpartyzanckich obok specjalnych oddziałów policji i żandarmerii wziął udział Wehrmacht, w tym jednostki pancerne i lotnictwo.
- 850, tylu batalionom przeliczeniowym odpowiadały niemieckie siły, ściągnięte do walki z partyzantką AK
Armia Krajowa – nie do podrobienia
W 1944 Reichssicherheitshauptamt Heinricha Himmlera powołał specjalną komórkę Gestapo do badania struktury i działalności Armii Krajowej. Na wzorach Ak-owskich Niemcy utworzyli organizację Werwolf. Struktury można było skopiować; nie udało się jednak Niemcom na ich bazie stworzyć skuteczniej organizacji.
Armia Krajowa musiała sobie wywalczyć status żołnierzy
Żołnierze Armii Krajowej zostali uznani za kombatantów dopiero po około miesiącu walk w Powstaniu Warszawskim; przez Wielką Brytanię 29 sierpnia 1944 roku, a Stany Zjednoczone 3 września 1944 roku.
Źródła:
Wikipedia
http://dzieje.pl/aktualnosci/75-lat-temu-powstala-armia-krajowa
http://www.se.pl/wiadomosci/polska/jak-alianci-sprzedali-polske_99351.html